ӨДӨР ТУТМЫН МЭДЭЭ-ний гол тойм – 2025 оны 5-р сарын 15

Хамас Газагаас АНУ-ын сүүлчийн барьцааны хүнийг суллажээ. Гэр бүлтэйгээ нэгдэхийн өмнөхөн Эдан Алексанр “Ерөнхийлөгч Трамп-д баярлалаа” гэсэн самбар барьсан байжээ. Ерөнхийлөгч Трамп Ноён Александрын гэр бүлд баяр хүргэж тус суллалтыг дайныг дуусгах “нэг алхам” хэмээж “БҮХ” амьд барьцааны хүмүүсийг болон нас барагсдын биеийг хайртай хүмүүст нь хүргэжээ. (Wall Street Journal; BBC)

Хятад болон АНУ Швейцарийн Женева дахь урагштай хэлэлцээрийнхээ дараа худалдааны зөрчилдөөнөө90 өдөр түр зогсоож тарифуудаа “нэлээд” бууруулахад тохиролцжээ. АНУ-ын тарифууд 30% буурч, Хятадынх 10% буурах аж. Гэсэн ч АНУ-ын Ерөнхийлөгч Трамп Хятад улсыг фентанил эмийн хууль бус худалдаанд чанга арга хэмжээ авахад шахсаар байгаа ба энэ нь АНУ-ын өндөр тарифын шалтгаан ажээ. (Sky News Australia)

АНУ-ын FBI [Холбооны Мөрдөх Товчоо]-ны Захирал Дан Бонгино хууль бус цагаачлагчид болон хүүхдийн наймаачдад томоохон цар хүрээгээр улсаас хөөж гарган яллахаа андгайлан аймшигт сануулгуудыг илгээж байна (Sky News Australia)

Колумбиа Уугуул бүлгүүдэд Амазоны ширэнгэн ойн томоохон хэсгүүдээр өөртөө захирах эрхүүдийг олгожээ. Үүнд нь нийтийн төсөв болон бүрэн захиргаадах эрх олгогдож байгаа ба энэ үйлээрээ ой модоо илүү сайн хамгаалж, бусад орнуудыг ч мөн адил зүйл хийхэд уриална хэмээн итгэж байгаа ажээ (AP)

Эрдэмтэд “эмгэн хумсны халуун” хэмээх үхлийн аюулт өвчин саб-Сахарын Африкын нутгаар илүү их гарч ирж байгаа ба одоо Европын өмнөд хэсгээр уур амьсгал ба аялал жуулчлалаас үүдэн тархаж байгааг сануулж байна. ИБ-нд бас тус өвчний хэд хэдэн тохиолдол бичигдсэн бөгөөд ихэнх нь шинэ усанд сэлж тус шимэгчид бариулсан жуулчид байгаа аж. (Daily Mail)

Бүгд Найрамдах Ардчилсан Конго улс: Өмнөд Киву аймгийн хэд хэдэн тосгонуудыг үерийн ус арчиж, 100 гаруй хүмүүсийг үхэлд хүргэлээ (Al Jazeera)

Нигерийн фермерүүд уур амьсгалын өөрчлөлтөөр усны ундрагууд ширгэж хэцүү байдалд байна. Жишээлбэл Чад нуур 90%-тай ширгэж хоол хүнсний хомсдлын түгшүүр нэмэгдүүлжээ (Africa News)

Судалгаагаар 5 наснуудын 83% нь “урьд өмнө байгаагүй” ноцтой халуунтай амьдралдаа анх удаа нүүр тулах ба уур амьсгалын өөрчлөлт ирээдүйн үеийнхэнд сөрөг нөлөө байгааг тодотгон харуулжээ (Euronews)

Ургамал ногоонууд эрүүл хооллолтын гол түлхүүр боловч заримдаа пестицид, бактери болон халдвараас үүдэлтэй сөрөг гаж нөлөө үзүүлж байна. Элэг болон бөөрөө дараах5 ногооны зөвлөмжөөр хамгаалаарай: 1) Эх сурвалжаа зөв сонгох: Боломжтой бол органик эсвэл нутгийнхаа ногоонуудыг сонгох. 2) Сайтар угаах: Хоолонд хийхээсээ өмнө бүх ногоонуудаа урсгал усанд угаах. Навчит ногоонуудаа түргэхэн сойхыг хичээгээрэй. 3) Сайтар болгох. Ногоонуудаа сайтар болгож, ялангуяа шимэгч эсвэл бактери байгаа гэж бодвол сайн болгох. 4) Байж болох эрсдлээс сэргийлэх: Хоол хүнсний аюулгүй байдлын асуудлын талаар өөрийн орон нутагтаа мэдээлэлтэй байгаарай. 5) Олон төрөл болгох: Хооллолтдоо олон төрлийн ногоо оролцуулах нь ганц эх сурвалжийн эрсдлийг бууруулна (Google Gemini)

Анхаараарай, ахмадууд аа: Энэ бол хүүхдүүд тань танаас мөнгө гуйсаар байвал юу хийх ёстой талаарх түүх юм: Хатагтай Нуеэн Ти Күйн нь 81 настай хөгшин ба амьдралаа хичээнгүйлэн ажиллаж мөнгө цуглуулан, нөхрөө өөд болсны дараагаар хоёр хүүхдээ өсгөсөн билээ. Охин нь түүнийг хайр ба хүндэтгэлтэйгээр ханддаг бол хүү болон бэр нь ихэнхдээ түүний мөнгөнд болдог байжээ. Хүү нь өөрийнхөө хуримыг төлөхийн тулд гэрээ зарахыг хүссэн боловч Хатагтай Күйн ухаалаг шийдвэр гаргажээ: тэр хүүхэд бүрдээ бага хэмжээний мөнгө өгөөд тэр нь л түүний байгаа бүх мөнгө хэмээн хэлж үлдсэн хадгаламжаа нууц хэвээр нь үлдээж охиндоо хуулийн тохиролцоотойгоор аюулгүй үлдээжээ. Ийм аргаар тэр мөнгөө бас хүүтэйгээ харилцах харилцаагаа хамгаалсан юм. Хатагтай Күйний нөхцөл байдал нь тийм ч онцгой биш ажээ. Ахмадуудад мөнгөө хамгаалах дараах 10 зөвлөгөөг хүргэж байна: 1) Хүүхдүүд тань танд хэрхэн хандаж буйг анзаар: Жинхэнэ халамж эелдэг үйлдэл харуулдаг, зөвхөн мөнгө оролцсон үед бус. 2) Зарим зүйлсээ нууц байлга: Өөрийн хадгаламжийн талаар хүүхдүүддээ бүгдийг нь бүү хэл. 3) Шаардлагатай бол хуулийн туслалцаа аваарай: Итгэдэг нэгэн байгаа бол тэдний нэр дээр болгож үүнийгээ хамгаалах албан бичгийн гэрээ хийгээрэй. 4) Шаардлагатай үед үгүй гэж хэл: Таны санааг зовоох эсвэл аюулгүй болгох мөнгөний гуйлт ирэхэд санаа зовох хэрэггүй. 5) Өвдөх магадлалаа тооцоолж төлөвлөгөө гарга: Цаашдаа аргалж чадахгүй бол мөнгөө хариуцуулах хэн нэгнийг сонгоорой. 6) Өөрийнхөө төлөө бат зогс: Та хичээнгүйлэн ажилласан – хүүхдүүд тань таны мөнгийг захирах шаардлагагүй. Итгэлгүй байгаадаа бус таны бие даасан байдлаа хадгалах тухай юм. 7) Бололцоогоороо л өг: Та хүсэж байвал тусалж болно, гэхдээ өөрийн тухтай хэмжээнээс илүү битгий өгөөрэй. Дараа нь танд төлж чадахгүй бол атаа хорсол үүсэхээс сэргийлнэ. 8) Сэтгэл зүйн хувьд хүчтэй бай: Зарим гэр бүл мөнгийг илүүд үздэг байж болно. Таныг үнэхээр халамжилдаг хүмүүстээ итгэж найд. 9) Бусдаас суралц: Бусад ахмадуудын түүхийг сонсож алдаанаас зайлсхийгээрэй. 10) Юу танд чухал болохыг мэддэг байгаарай: Юу илүү чухал болох талаар бодоорой – таны аюулгүй байдал, энх тайван, эсвэл бүгдийг жаргалтай байлгах – үүгээрээ сонголтоо хийгээрэй (Sống Vui Tuổi Già)

Өнөөдрийн сэтгэл сэргээх эшлэл: “Та зовлон зүдүүр болон асуудлын ертөнц хэрхэн хурц ухаанд сургаж сүнсийг бий болгоход чухал байдгийг харахгүй байна гэж үү?” – Жонн Кеатс